#25 CON CHỮ - LINH KIỆN CỦA CỖ MÁY XUYÊN KHÔNG GIAN THỜI GIAN

CON CHỮ - LINH KIỆN CỦA CỖ MÁY XUYÊN KHÔNG GIAN THỜI GIAN

Chữ gợi kí ức.

Đã lâu lắm rồi tôi không đọc báo. Tôi chỉ cập nhật tin tức chủ yếu từ FB và bản tin 60 giây chớp nhoáng lúc 18h30 trên truyền hình. Có thể nói FB chính là “tờ báo yêu thích” của tôi.

Hôm nay, đang lướt FB như mọi khi thì tôi bắt gặp được một trích dẫn từ bộ phim yêu thích. Tôi ngồi ngẩn ngơ mất một lúc, nhưng không tài nào nhớ ra câu trích ấy từ phân đoạn nào của phim. Nó như thế này:

“Một ngày nào đó, món quà quý giá nhất và duy nhất mà thời gian để lại cho chúng ta chính là những kí ức tràn đầy yêu thương”

Dù tôi đã xem Reply 1988 những hai lần, tôi cũng không thể siêu phàm đến mức nhớ hết tất cả những lời thoại ý nghĩa. Thời gian quả đã lấy đi của tôi trí nhớ, dẫu vậy đúng như câu thoại trên tiên liệu, thời gian không thể nào xóa khỏi tâm trí tôi "những kí ức tràn đầy yêu thương" .

Bằng một cách nào đó những con chữ từ dòng trạng thái kia đã khơi lại cho tôi những hình ảnh lẫn cảm xúc ở thì quá khứ. Nó đem tôi về với khoảng thời gian tôi cùng những người mình quý mến bên nhau cùng khóc cùng cười với nhân vật trong phim.

Tôi nhớ mình đã lén lút lau nước mắt sợ Mẹ thấy khi đến cảnh Taek nhân vật trong phim ngồi một mình trong đêm nhớ mẹ của cậu. Tôi lại thấy sóng mũi cay cay khi hồi tưởng cảnh phim cha Duk Sun xin lỗi con gái mình vì ông cũng là lần đầu làm cha nên vẫn đang phải học hỏi từng ngày. Rồi môi tôi bất giác tủm tỉm khi nhớ về trận cười váng cả đầu khi cùng nhỏ bạn xem cảnh cả nhóm nam sinh bốn người dạy Duk Sun - cô gái duy nhất trong nhóm nhãy múa.

Vậy lẽ nào những con chữ đã chứa một năng lực kì bí giúp tôi xuyên về những khoảnh khắc trong quá khứ?*

Chữ mang đến tương lai.

Nếu CHỮ có thể mang chúng ta về quá khứ vậy liệu nó có thể mang chúng ta tới tương lai hay đến những bối cảnh khác không?

Tôi nghĩ là hoàn toàn có thể. Các bạn có biết không tôi rất mê những câu chuyện viễn tưởng cả trên phim lẫn trên những trang sách.

Tôi thích cách các tác giả tưởng tượng về tương lai, hay vẽ ra một vùng đất kì bí nào đó với những luật lệ riêng. Ở vùng đất giả tưởng thì tất cả đều có thể, nào là có xe hơi bay trong phim Back to the future kinh điển, rồi thì có Iron Man người sắt bay lượn một mình, hay có những bảo bối tuyệt diệu như của Doraemon.

Ngay từ khi đọc khi xem về những điều ấy tâm trí tôi đã được du hành đến tương lai, đến những thời không song song thông qua tưởng tượng của bản thân mình.

Để rồi, có kì diệu hay không khi những ý tưởng đó đều dần đựơc hiện thực hóa. Thời nay, ai cũng có một tấm gương thần kì bỏ túi để liên lạc dù cách nhau cả nửa vòng địa cầu. Chúng ta cũng có thể đi đến bất kì đâu trên lưng những con chim sắt khổng lồ hay dễ dàng lặn sâu xuống đại dương hai vạn dặm bằng những chiếc kén kiên cố.

Các bạn có cảm thấy như chúng ta đang sống trong tương lai hoặc đang ở vùng đất thần kì mà chỉ có trong trí tưởng tượng của loài người mới có hay không.

Tất cả chúng đều bắt đầu từ những ý niệm trong tâm trí của một người nào đó, họ nó chuyển thành những con chữ, rồi dần dần những điều ấy trở nên hữu hình thực tế.

Hồn của chữ.

Nhưng để chuyển những ý nghĩ mong manh trong bộ não thành những dòng chữ mạch lạc để bước đầu ghi chép, cũng như chia sẻ cho những người khác thì không hề dễ.

Người viết phải có vốn từ phong phú, kèm thêm là những trải nghiệm để có thể so sánh, miêu tả, diễn giải, để truyền những hình ảnh từ trí tưởng tượng của mình sang cho độc giả.

Ví dụ như để miêu tả về sự dày đặc của những tòa nhà cao tầng tác giả thường dùng hình ảnh “khu rừng bê tông”. Hay như tác giả Phan Hồn Nhiên đã ví von những tháp chung cư san sát nhau trông như “cánh rừng của những tổ chim vuông" trong truyện ngắn của chị.

Từ những sự vật quen thuộc như khu rừng, những khối bê tông, những tổ chim tác giả đã chọn lọc, kết hợp để gợi cho người đọc khung cảnh đông đúc khô cứng của thành thị.

Đó là khi ta viết về những sự vật hữu hình có thể liên tưởng dễ dàng. Còn đối với việc miêu tả cảm xúc hay gợi tả hành động thì cách lựa chọn từ ngữ hay phương thức diễn đạt còn khó hơn gấp nhiều lần.

Tôi xin lấy một ví dụ từ truyện “Có hai con mèo ngồi bên của sổ” của tác giả Nguyễn Nhật Ánh để làm rõ hơn. Tác giả đã diễn tả nỗi buồn lớn lao của Mèo Gấu dành cho cô mèo tam thể Áo Hoa bằng câu.

“Những khoảnh khắc đó, có dùng cả trời xanh làm gàu, cũng không tát cạn được nỗi buồn.”

Ta thấy rõ tác giả đã chuyển nỗi buồn thành một dạng thức khác để có thể đong đo, tác động được, làm cho nó hữu hình và dễ cảm nhận hơn với độc giả. Qua câu trên tôi còn vẽ lên được cảnh chú mèo Gấu buồn bã nhìn trời mây, mong nhớ Áo Hoa của cậu. Thật quá đổi tuyệt vời phải không nào.

Cỗ máy xuyên không.

Thế đấy những con chữ với tôi chính là một cỗ máy xuyên thời không chính hiệu, nó giúp tôi quay về quá khứ, bay đến tương lai, vượt không gian viếng thăm những thế giới khác.

Nhưng để tự tạo được cổ máy hoàn chỉnh của riêng mình để sẵn sàng đón độc giả cùng đi thì tôi phải kì công lập trình, lắp ghép vào đó các linh kiện là từ ngữ, các cách thức diễn đạt hay biện pháp các miêu tả, so sánh..vv..

Tuy lắm lúc tôi cũng rối mù, không biết nên so sánh thế nào, chọn từ gì gắn vào cho rõ ý của bản thân. Dù vậy tôi luôn hào hứng mỗi khi sửa soạn tân trang cổ máy xuyên thời không của mình vì đó cũng chính là thử thách là điều thú vị nhất trong hành trình viết của tôi.